Miasto wraz z wybranym partnerem – konsorcjum PPP Solutions Polska i Gülermak – buduje nowy ok. 4,5-kilometrowy odcinek linii tramwajowej – od skrzyżowania ul. Mogilska, J. Meissnera do Mistrzejowic. Będzie on przebiegał przez dzielnicę III – Prądnik Czerwony oraz dzielnicę XV – Mistrzejowice. Charakterystycznym punktem tej linii będzie wielopoziomowy węzeł przesiadkowy w okolicy ronda Polsadu. Projekt realizowany jest w modelu partnerstwa publiczno-prywatnego (PPP).
Dla mieszkańców
Najczęściej zadawane pytania
Dlaczego powstaje linia tramwajowa do Mistrzejowic?
Aby dojechać z Mistrzejowic do pierwszej obwodnicy Krakowa tramwaj pokonuje dziś 11 km, jadąc przez Nową Hutę. Nowa trasa, biegnąca ulicami: Jancarza, Bohomolca, Dobrego Pasterza, Lublańską, Młyńską, Meissnera, pozwoli skrócić dystans między tą północną dzielnicą, a centrum miasta o ok. 12 min.
Nowa linia będzie także wygodniejszym środkiem transportu dla mieszkańców Mistrzejowic i Prądnika Czerwonego, którzy dziś korzystają z linii autobusowych. Standardowy autobus użytkowany przez MPK posiada 30 miejsc siedzących, a przegubowy 50, tymczasem tramwaj – nawet 93. Wykorzystanie pojemniejszych pojazdów pozwoli przewieźć większą liczbę pasażerów w bardziej komfortowych warunkach.
Co to znaczy, że inwestycja realizowana jest w formule PPP?
PPP, czyli partnerstwo publiczno-prywatne, to model realizacji inwestycji publicznych zakładający wieloletnią współpracę partnerów publicznego (np. gminy) i prywatnego (firmy lub konsorcjum). W tym ujęciu inwestycja nie generuje praktycznie żadnych kosztów w czasie projektowania i budowy dla pierwszego z nich. Zaangażowanie finansowe gminy rozpoczyna się dopiero wówczas, gdy z inwestycji mogą już korzystać mieszkańcy.
W projekcie PPP zakładającym budowę linii tramwajowej do Mistrzejowic Partner prywatny – konsorcjum PPP Solutions Polska i Gülermak AGir Sanayi Insaat ve Taahhu – odpowiada za jej zaprojektowanie, finansowanie i realizację, a po jej oddaniu do użytkowania będzie o nią dbał przez 20 lat. Gmina Miejska Kraków, czyli partner publiczny, będzie płacił mu wynagrodzenie za eksploatację i utrzymanie linii dopiero od momentu jej uruchomienia, a po upływie 20 lat przejmie ją w zarząd. Taki układ pozwala nie tylko rozłożyć finansowanie inwestycji, ale także skorzystać z doświadczenia partnera prywatnego. Zaproponuje on innowacyjne rozwiązania, pozwalające zagwarantować najwyższą jakość w okresie użytkowania infrastruktury, tak by uniknąć zbędnych kosztów związanych z jej utrzymaniem przez dłuższy okres.
Co zakłada projekt poza budową linii tramwajowej?
Oprócz ok. 4,5-kilometrowego odcinka linii tramwajowej łączącego istniejącą pętlę w Mistrzejowicach ze skrzyżowaniem ulic Meissnera i Lema, powstanie zupełnie nowa przestrzeń miejska wzdłuż niej. Na całej długości torowiska powstaną wydzielone ścieżki rowerowe i chodniki. Przebudowany zostanie również istniejący układ drogowy, co zwiększy bezpieczeństwo wszystkich użytkowników ruchu. Zagospodarowanie zieleni, zakładające m.in. ochronę jak największej liczby istniejących drzew, nasadzenia kompensacyjne i ozdobne oraz technologię zielonego torowiska, pomoże stworzyć wokół linii nowoczesną, przyjazną mieszkańcom przestrzeń.
Czy planowana jest wycinka drzew?
Celem partnera prywatnego jest ograniczenie ingerencji w zieleń miejską, dlatego zamierza on zabezpieczyć jak najwięcej drzew już na etapie projektowania. W tym celu zlecił przeprowadzenie szczegółowej inwentaryzacji zieleni w terenie, a zebrane dane są obecnie porównywane z posiadanymi mapami i informacjami z decyzji środowiskowej. Na podstawie tego porównania powstaną szczegółowe projekty zamian i zagospodarowania terenów zielenią.
Analizowana jest lokalizacja i stan każdego drzewa z osobna. Te które kolidują z planowaną infrastrukturą, a ich stan na to pozwoli – będą przesadzone. W planach są dodatkowe nasadzenia, także ozdobne oraz wykorzystanie technologii zielonego torowiska w jak największym możliwym zakresie.
Gdzie będą zlokalizowane przystanki?
Projekt zakłada budowę nowych i przebudowę istniejących przystanków, które umiejscowiono:
– na skrzyżowaniu al. Jana Pawła II i ul. Meissnera,
– w rejonie ul. Ugorek,
– w rejonie skrzyżowań z ulicami Mieczysława Pszona i Kazimierza Chałupnika,
– w rejonie ronda Młyńskiego (przystanek podziemny),
– w rejonie ronda Polsadu (przystanek podziemny),
– w rejonie ronda Barei, przy ul. Dobrego Pasterza,
– przy ul. Dobrego Pasterza w rejonie ul. Krzesławickiej,
– przy ul. Bohomolca w rejonie ul. Kniaźnina,
– przy ul. Jancarza w rejonie Osiedla Oświecenia,
– na przebudowanej pętli Mistrzejowice.
Jak będzie przebudowane rondo Młyńskie?
Torowisko w rejonie ronda Młyńskiego będzie poprowadzone na poziomie -1 (w żelbetowej konstrukcji półotwartej), zaś ruch kołowy, pieszy, rowerowy będzie się odbywał na poziomie terenu. W północnej części ronda, na poziomie -1 powstaną perony przystankowe, do których będzie się można dostać schodami lub windą.
Kiedy planowane jest rozpoczęcie budowy i jakie będą utrudnienia?
Projekt linii tramwajowej do Mistrzejowic otrzymał zezwolenie na realizację inwestycji drogowej (ZRID) 9 maja 2023 roku. Pierwsze prace rozpoczeły się 3 lipca 2023 roku.
Prace będą realizowane etapowo wraz z wprowadzaniem czasowych organizacji ruchu, które to podlegać będą uzgodnieniom i akceptacji przez jednostki miejskie oraz służby. Przed wprowadzeniem zmian w układzie komunikacyjnym, partner prywatny z wyprzedzeniem powiadomi o nich okolicznych mieszkańców i pasażerów korzystających z komunikacji miejskiej. Dostęp do posesji prywatnych będzie utrzymany, a roboty będą prowadzone w możliwie najmniej uciążliwy sposób.
Jakie rozwiązania minimalizujące oddziaływanie projektu na środowisko przewidziane są na ul. Meissnera?
Na ostatniej prostej etapu projektowania partnerowi prywatnemu zlecono dokonanie korekt w projekcie, obejmujących w głównej mierze ul. Meissnera. Ich celem jest minimalizacja oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Korekty uwzględniające m.in. ograniczenia dla ciężkiego ruchu kołowego, planowaną wymianę floty autobusowej na elektryczną oraz zastosowanie nawierzchni obniżających poziom hałasu pozwolą zredukować liczbę ekranów akustycznych wzdłuż inwestycji. Uda się przy tym zachować ok. 200 drzew i uzyskać więcej przestrzeni na nowe nasadzenia.
Technologia prac
Partner prywatny wykorzystuje technologię BIM (ang. Building Information Modelling) w całym procesie inwestycyjnym, co umożliwia kontrolę nad projektem na każdym jego etapie. Przy realizacji korpusu podziemnej stacji tramwajowej posłuży się metodą podstropową, a także wykorzysta innowacyjne rozwiązania w zakresie instalacji wewnętrznych, np. zasilania.
Słownik pojęć
Koncepcja projektowa
Koncepcja projektowa to jedno z pierwszych stadiów sporządzania dokumentacji projektowej, którą można traktować jako bazę do ustalania dalszych jej szczegółów. Jest ona wykorzystywana w procesie analizy warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, a także opracowania programu i koncepcji inwestycji. Jest przy tym podstawą do określenia orientacyjnych nakładów finansowych, wyboru standardu inwestycji czy materiałów potrzebnych na etapie realizacji. To swego rodzaju wstęp do prac projektowych poprzedzających tworzenie tzw. programów funkcjonalno-użytkowych. Koncepcja jest niezbędnym elementem wniosku o wydanie zgody na realizację inwestycji (decyzja ZRID).
Inżynier kontraktu
Podstawowym zadaniem inżyniera kontraktu jest kontrola rzetelności procesów przygotowania i realizacji inwestycji. Sprawuje on nadzór m.in. nad wykonaniem projektu zgodnie z dokumentacją przetargową, realizacją prac budowlanych i harmonogramem całego przedsięwzięcia.
Projekt budowlany
Projekt budowlany to opracowanie niezbędne do uzyskania pozwolenia na budowę oraz jej późniejszej realizacji. Powinien zawierać m.in. projekt zagospodarowania terenu, określać granice inwestycji, jej usytuowanie, obrys oraz układy wszystkich istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, sieci itp. Wszystkie projekty budowlane muszą być wykonane przez osoby mające odpowiednie uprawnienia.
Projekt wykonawczy
Projekt wykonawczy to uzupełnienie i uszczegółowienie projektu budowlanego, służące do sporządzenia przedmiaru robót, kosztorysu budowy, przygotowania ofert przez wykonawcę i -wreszcie – samej realizacji robót. Umożliwia on doprecyzowanie prac związanych z inwestycją i lepszą kontrolę nad zakresem wykonywanych robót. Przedstawiona w nim dokumentacja techniczna zawiera rysunki w odpowiedniej skali oraz szczegółowy opis poszczególnych rozwiązań, detali architektonicznych, urządzeń budowlanych, instalacji i wyposażenia technicznego. W projekcie wykonawczym znajdują się także informacje o przygotowaniu terenu pod budowę i planowanych robót.
ZRID
ZRID, czyli Decyzja o Zezwoleniu na Realizację Inwestycji Drogowej, to finalny element procesu planowania przedsięwzięcia takiego, jak budowa linii tramwajowej. To swego rodzaju potwierdzenie, że skompletowano wszystkie dokumenty niezbędne do rozpoczęcia prac. Jej wydanie oznacza zatwierdzenie projektu budowlanego i jest podstawą do przekazania terenu pod inwestycję wykonawcy. ZRID może mieć rygor natychmiastowej wykonalności, co oznacza, że ma on prawo od razu przystąpić do budowy, nie czekając, aż decyzja stanie się ostateczna.